Jednym z najistotniejszych czynników, które decydują o długowieczności większości konstrukcji budowlanych jest właściwie wykonany fundament. Przeświadczenie to ma nawet potwierdzenie w wielu powiedzeniach i tekstach kultury. Odpowiednie osadzenie w strukturze gruntu ważne jest zresztą nie tylko w przypadku konstruowania budynków. Jest to także podstawa solidnych dróg czy mostów, które są stabilne dzięki zastosowaniu głęboko wkopanych palów. Tworzenie fundamentów wiąże się nieodłącznie z pracami ziemnymi. Tym samym są one immanentną częścią prawie każdej działalności budowlanej. Prace ziemne stanowią etap wstępny, od którego zależy stabilność i bezpieczeństwo konstrukcji. Niosą ze sobą jednocześnie wiele niebezpieczeństw, na jakie narażeni są pracujący przy nich robotnicy.
Budowa fundamentu wymaga stworzenia wykopu, o często niemal pionowych ścianach. Jest to związane z ryzykiem osuwania się gruntu, które może stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia osób wykonujących te prace. Zagrożeniu temu mogą ulec nie tylko pracownicy narażeni na przysypanie, ale też sąsiadujące z placem budowy nieruchomości i sprzęty. Mogą one zostać bardzo poważnie uszkodzone lub wręcz zniszczone, jeśli prace ziemne przeprowadzane są w nieodpowiedni sposób. Wskutek osuwania się ziemi może dojść do naruszenia ich podstaw, co powoduje później konieczność skomplikowanej naprawy. Niezbędne w praktyce działania firm budowlanych jest więc zabezpieczanie wykopów. W myśl prawa budowlanego jest to nawet bezwzględny obowiązek.
Jest wiele sposób, które pozwalają na uchronienie się przed niebezpieczeństwem osuwania gruntu. Zgodnie z zasadami sztuki budowlanej kąt nachylenia ścian wykopu powinien zależeć od rodzaju podłoża. Im bardziej miękki, tym kąt jest mniejszy. Aby je odpowiednio podeprzeć stosuje się oszalowanie. Stanowi je najczęściej pofalowana blacha. W celu minimalizacji prawdopodobieństwa osunięć stosuje się też deskowania wykopów. By zwiększyć pewność tych konstrukcji można też umieścić wsporniki, które wstawia się pomiędzy przeciwległe boki osłon. Innym sposobem na osiągniecie możliwie jak najtrwalszego efektu jest wkopanie zabezpieczeń głęboko w grunt. Po wykonaniu przynajmniej jednej z tych czynności można skupić się na właściwym zadaniu, czyli na budowie fundamentów.
Określenie szalunek wśród osób niezwiązanych z branżą budowlaną kojarzone jest w mniejszym stopniu z pracami ziemnymi, bardziej zaś z odlewaniem betonowych elementów budynku. Stosowanie tej techniki nie ma aż tak dużego związku z bezpieczeństwem. Służy ono bowiem do wykonania kolejnych kondygnacji budynku. Deskowania stropowe układa się na podporach, w ilości, która gwarantuje utrzymanie tak dużego ciężaru. Następnie na przygotowaną w ten sposób, uzbrojoną metalowymi prętami formę wylewa się beton. Po odczekaniu określonego czasu, kiedy strop stężeje, czynność tę powtarza się na kolejnym, wyższym poziomie.
